Το Ηλεκτρονικό Εμπόριο Αλλάζει: Οδηγός Συμμόρφωσης με τον European Accessibility Act (EAA) για Ιστοσελίδες & E-Shops

Το 2025, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενεργοποιεί τον πιο καθοριστικό νόμο για την ψηφιακή προσβασιμότητα: τον European Accessibility Act (EAA). Αν είστε ιδιοκτήτης, διαχειριστής ή δημιουργός e-shop, ιστοσελίδας ή άλλης ψηφιακής πλατφόρμας (π.χ. web developer, UX/UI designer, accessibility specialist, content manager, digital agency), αυτός ο οδηγός είναι για εσάς.

Ο EAA δεν είναι μια προαιρετική σύσταση. Είναι δεσμευτικός νόμος, με πρόστιμα και αυστηρό έλεγχο. Αφορά όχι μόνο τα δημόσια sites, αλλά και κάθε επιχείρηση που πουλά ή εξυπηρετεί online χρήστες. Η προσβασιμότητα πλέον δεν είναι πολυτέλεια. Είναι υποχρέωση και πλέον, ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

Υποχρεωτικές Συμμορφώσεις για E-Shops & Ιστοσελίδες

1. Συμμόρφωση με WCAG 2.1 AA (βάσει EN 301 549)

• Εναλλακτικό κείμενο (alt text) σε όλες τις εικόνες, ιδίως προϊόντων.
• Χρήση επαρκούς αντίθεσης χρωμάτων (π.χ. κείμενο με λόγο αντίθεσης ≥ 4.5:1).
• Όλο το περιεχόμενο προσβάσιμο με πληκτρολόγιο.
• Σωστή δομή επικεφαλίδων H1-H6, ετικέτες σε φόρμες (form labels).
• Αποφυγή στοιχείων που αναβοσβήνουν (flashing content) για αποτροπή κρίσεων επιληψίας.
  
  

2. Προσβασιμότητα στη Διαδικασία Checkout

• Κάθε πεδίο της φόρμας να περιλαμβάνει ορατές και screen reader-friendly ετικέτες.
• Προειδοποίηση για λανθασμένες εισαγωγές με σαφείς οδηγίες διόρθωσης. Π.χ. αν ο χρήστης συμπληρώσει λάθος στοιχεία (π.χ. μη έγκυρο email ή κενό πεδίο), να εμφανίζεται ξεκάθαρο μήνυμα σφάλματος που να εξηγεί τι πρέπει να διορθώσει (π.χ. «Παρακαλώ εισάγετε έγκυρη διεύθυνση email»).
• Επιβεβαίωση παραγγελίας να συνοδεύεται από αναγνωρίσιμη επισκόπηση των βημάτων.
  
  

3. Δήλωση Προσβασιμότητας (Accessibility Statement)

Απαιτείται από την Οδηγία EAA (βλ. Άρθρο 15 & Παράρτημα IV).

Πρέπει να περιλαμβάνει:

• Τρέχον επίπεδο συμμόρφωσης (π.χ. «Μερική Συμμόρφωση με WCAG 2.1 AA»)
• Σημεία εξαίρεσης & αιτίες
• Επικοινωνία για παράπονα ή αιτήματα πρόσβασης
  
  

4. Συμβατότητα με Βοηθητικές Τεχνολογίες

• Υποστήριξη screen readers (NVDA, JAWS, VoiceOver)
• Χρήση ARIA attributes όπου απαιτείται (π.χ. aria-labels, roles)
• Υποστήριξη zoom 200% χωρίς απώλεια πληροφορίας (σύμφωνα με WCAG 1.4.4)
  
  

5. Τεχνική Τεκμηρίωση & Αξιολογήσεις

• Τεκμηρίωση συμμόρφωσης (όπως απαιτεί το Παράρτημα V της Οδηγίας)
• Αποτελέσματα ελέγχων προσβασιμότητας και μέτρα διόρθωσης
• Διατήρηση αρχείων για τουλάχιστον 5 έτη από την παροχή του προϊόντος/υπηρεσίας
  
  

6. Μηχανισμός Αναφοράς Μη-Προσβασιμότητας

• Προσβάσιμη online φόρμα παραπόνων ή διεύθυνση email
• Απόκριση αιτημάτων εντός εύλογου χρονικού διαστήματος
• Καταγραφή και τήρηση ιστορικού παραπόνων
  
  

Ποιους αφορά ο EAA (για e-shops & websites)

Αφορά:

• Επιχειρήσεις που πωλούν προϊόντα ή υπηρεσίες μέσω eshop στην ΕΕ (B2C)
• Πλατφόρμες online πληρωμών, κρατήσεων, τραπεζικών συναλλαγών
• Marketplaces & aggregators (π.χ. Skroutz, Etsy, Amazon, Booking)
• Εκπαιδευτικές πλατφόρμες και SaaS με πρόσβαση από πολίτες ΕΕ
• Εταιρείες εκτός ΕΕ που εξυπηρετούν καταναλωτές εντός ΕΕ
  
  

Δεν εξαιρούνται:

• Οντότητες ανεξαρτήτως νομικής έδρας εφόσον παρέχουν ψηφιακή διεπαφή σε Ευρωπαίους χρήστες.
• CMS ή πλατφόρμα δεν επηρεάζει την υποχρέωση (π.χ. WooCommerce, Magento, Shopify, custom κώδικας)
  
  

Καλές Πρακτικές Προσβασιμότητας (προτεινόμενες)

Οι παρακάτω πρακτικές δεν είναι υποχρεωτικές σύμφωνα με την οδηγία EAA, αλλά συνιστώνται έντονα για να βελτιώσουν την εμπειρία των χρηστών και να ενισχύσουν το επίπεδο συμμόρφωσης. Εφαρμόζοντάς τις, μπορείτε να ξεπεράσετε το ελάχιστο νομικό όριο και να αποκομίσετε ανταγωνιστικά οφέλη.

• Εμφάνιση επιλογών προσβασιμότητας (π.χ. επιλογή αντίθεσης, μεγέθυνση γραμματοσειράς)
• Υποστήριξη για dark mode
• Υλοποίηση skip links για προσπέλαση στο κυρίως περιεχόμενο
• Προσθήκη μεταδεδομένων (accessibility metadata) σε έγγραφα PDF, βίντεο, e-books
• Εφαρμογή ρυθμίσεων focus visibility (π.χ. ορατά borders όταν μετακινείται το focus)
• Έλεγχος με εργαλεία: axe DevTools, WAVE, Lighthouse, ANDI
  
  

Χρονοδιάγραμμα Υποχρεωτικής Συμμόρφωσης

Προτείνεται:

• Στο τρίτο τρίμηνο του 2024: Έναρξη ελέγχου/αξιολόγησης
• Στο τέταρτο τρίμηνο του 2024: Σχεδιασμός επεμβάσεων και εκπαιδεύσεις
• Στο πρώτο τρίμηνο του 2025: Υλοποίηση αλλαγών και testing
• Τον Μάιο του 2025: Οριστική επιθεώρηση και τεκμηρίωση

Μη συμμόρφωση ενδέχεται να επιφέρει:

• Πρόστιμα (οριζόμενα από την αρμόδια αρχή κάθε κράτους)
• Δημόσιες ανακοινώσεις παραβάσεων
• Προσωρινή ή μόνιμη απαγόρευση παροχής της υπηρεσίας

Γιατί είναι σημαντικός αυτός ο νόμος;

• Δικαίωμα ισότιμης πρόσβασης: αφορά 87+ εκατομμύρια πολίτες της ΕΕ με αναπηρία.
• Συμμόρφωση = ανταγωνιστικό πλεονέκτημα: ενίσχυση αξιοπιστίας, SEO και user experience.
• Αγοραστική δύναμη: η «προσβάσιμη αγορά» αξίζει >€1 τρισεκατομμύριο ετησίως στην ΕΕ.
• Αποφυγή νομικών επιπτώσεων: συμμόρφωση σημαίνει πρόληψη προστίμων και αρνητικής δημοσιότητας.
• Εναρμόνιση: κοινά πρότυπα σε όλη την ΕΕ, μείωση κόστους συμμόρφωσης για cross-border πωλήσεις.

Βοηθητικό Checklist Συμμόρφωσης

Αυτό το checklist έχει σχεδιαστεί για να σας βοηθήσει να κατανοήσετε με σαφήνεια όλα τα απαραίτητα βήματα για τη συμμόρφωση με τον European Accessibility Act. Λειτουργεί ως εργαλείο αυτο-αξιολόγησης αλλά και ως οδηγός συνεργασίας με τους web developers ή UX designers σας. Σκοπός του είναι να εντοπίσετε κενά συμμόρφωσης, να οργανώσετε τις προτεραιότητες υλοποίησης και να διασφαλίσετε ότι κάθε σελίδα, λειτουργία και περιεχόμενο της ιστοσελίδας σας είναι προσβάσιμα και έτοιμα για τις απαιτήσεις του 2025.

Τεχνικά

☐ 1. WCAG 2.1 AA validation με axe, WAVE, Lighthouse

☐ 2. Focus indicators ορατά (καλή χρήση `:focus-visible`)

☐ 3. Skip links & ορθή χρήση heading hierarchy (H1-H6)

☐ 4. Αντικατάσταση non-accessible widgets (π.χ. sliders χωρίς πληκτρολόγιο)

Περιεχόμενο

☐ 5. Alt text σε εικόνες, με νόημα και ακρίβεια

☐ 6. Περιγραφικά CTA κουμπιά (π.χ. όχι “Διαβάστε περισσότερα”, αλλά “Διαβάστε το άρθρο για συμμόρφωση”)

☐ 7. Transcript & υπότιτλοι για βίντεο και audio

☐ 8. Βάλτε το σημαντικό κείμενο ως HTML ή κείμενο σελίδας, όχι μόνο μέσα σε εικόνες

UX / Διεπαφή

☐ 9. Αντίθεση χρωμάτων > 4.5:1 (σε κείμενα, κουμπιά, labels)

☐ 10. Φόρμες με labels και aria-describedby για error messages

☐ 11. Συμβατότητα με πληκτρολόγιο και screen readers σε μενού, sliders, modals

Διαδικαστικά / Νομικά

☐ 12. Δήλωση προσβασιμότητας δημοσιευμένη & ενημερωμένη

☐ 13. Τεχνική τεκμηρίωση: καταγραφή συμμόρφωσης, αρχείο αξιολογήσεων

☐ 14. Πολιτική παραπόνων με φόρμα ή email υποστήριξης

☐ 15. Εκπαιδευμένο προσωπικό ή συνεργάτης accessibility expert

☐ 16. Συμμόρφωση αναγράφεται στους Όρους Χρήσης

Η προσβασιμότητα είναι η νέα κανονικότητα, όχι μόνο γιατί το επιβάλλει ο νόμος, αλλά γιατί κάνει το διαδίκτυο πιο ανθρώπινο και προσβάσιμο για όλους.

Αν θέλετε:

• Να αποφύγετε πρόστιμα,
• Να ενισχύσετε την εμπιστοσύνη του κοινού σας,
• Να αποκτήσετε τεχνολογικό πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών

…τότε η MediaBranch είναι εδώ για να σας καθοδηγήσει σε κάθε βήμα της μετάβασης.

Επικοινωνήστε μαζί μας για να σας βοηθήσουμε στη συμμόρφωση του e-shop σας ή της ιστοσελίδας με το νέο κανονισμό European Accessibility Act (EAA).